Leczenie bólu w warunkach ambulatoryjnych – opublikowano rozporządzenie MZ

Kilka dni temu opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych. Prace nad projektem rozporządzenia toczyły się już w styczniu 2020 roku. Celem wprowadzenia rozporządzenia było zagwarantowanie każdemu pacjentowi skutecznej realizacji prawa do leczenia bólu, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, bez względu na źródło pochodzenia tego bólu, wiek pacjenta oraz miejsce jego pobytu. Dotychczasowe regulacje prawne w sposób bezpośredni gwarantowały dostęp do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień, wyłącznie jako prawo pacjentów będących w stanie terminalnym.

Szacuje się, że z powodu bólu przewlekłego cierpi 27% dorosłej populacji naszego kraju, a w odniesieniu do osób powyżej 65. roku życia - 55% populacji. Statystycznie częściej ból przewlekły występuje u osób z chorobami układu krążenia i układu oddechowego.

Z klinicznego punktu widzenia ocena natężenia bólu i jego wpływ na jakość życia jest niezwykle ważna w terapii pacjentów. Ból przewlekły jest chorobą, a stopień jego natężenia i wpływ na jakość życia jest miarą odpowiedniej kontroli tej choroby. Natężenie bólu jest miarą skutecznego leczenia choroby - optymalne jest uzyskanie zmniejszenia bólu do poziomu 2 - 3 w skali numerycznej w spoczynku i w ruchu. Prawidłowa ocena natężenia bólu ma istotny wpływ na dalsze postępowanie diagnostyczne, co w konsekwencji przekłada się na jakość życia pacjentów. Oceniając zmiany w natężeniu bólu i efektywności stosowanego leczenia, należy przy każdym kolejnym badaniu korzystać z tej samej skali.

Ważne jest, aby ocena bólu odbywała się już na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej. Ocena bólu w ramach podstawowej opieki zdrowotnej może zminimalizować liczbę powikłań. Zakłada się, iż leczenie w ramach poradni leczenia bólu będzie odbywało się w przypadku wyczerpania możliwości diagnostycznych i leczniczych pacjenta z bólem w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej lub w sytuacji trudności w postawieniu właściwego rozpoznania zespołu bólowego, braku lub niewielkiej skuteczności dotychczasowego sposobu leczenia bólu, wskazania do zastosowania inwazyjnych metod leczenia jak również trudności w opanowaniu działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu.

Przedstawiony standard organizacyjny leczenia bólu został opracowany we współpracy z Polskim Towarzystwem Badania Bólu. Dzięki rozporządzeniu wystandaryzowany schemat postępowania z pacjentem z dolegliwościami bólowymi, będzie realizowany w całym zakresie świadczeń ambulatoryjnych.

Rozporządzenie określa wzór karty oceny natężenia bólu, która uwzględnia informacje dotyczące:

lokalizacji, charakteru bólu i natężenia bólu
rozpoznania i zaleceń terapeutycznych, oraz
stosowanych lekach przeciwbólowych i ich skuteczności.

Rozporządzenie ma charakter porządkujący, regulujący i formalizujący czynności już wykonywane przez większość podmiotów. Podmioty lecznicze, będą miały obowiązek dostosować swoją działalność do ww. wymagań w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.