Choroby otępienne, w tym choroba Alzheimera, stanowią jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych w starzejącym się społeczeństwie. Ministerstwo Zdrowia ogłosiło konsultacje publiczne projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie „Krajowego Programu Działań wobec Chorób Otępiennych na lata 2025–2030”. Dokument ten ma na celu poprawę jakości życia osób chorych oraz wzmocnienie systemowego wsparcia ich opiekunów. Jest to dokument o szczególnym znaczeniu, także dla środowiska pielęgniarek, które pełnią kluczową rolę w opiece nad osobami dotkniętymi otępieniem oraz ich rodzinami.

Choroba Alzheimera oraz inne schorzenia otępienne należą do najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych i społecznych w kontekście dynamicznie starzejącego się społeczeństwa Polski. Dane z projektu PolSenior2 wskazują, że objawy otępienia występują u 15,8% osób powyżej 60. roku życia, przy czym w grupie osób powyżej 90. roku życia częstość ta przekracza 50%.

Krajowy Program ma na celu:

• uporządkowanie i upowszechnienie istniejących działań,

• opracowanie nowych, systemowych rozwiązań w ramach dostępnych źródeł finansowania,

• wzmocnienie współpracy międzyresortowej oraz dialogu społecznego,

• poprawę jakości życia osób z otępieniem i ich opiekunów.

W założeniach programu zdefiniowano siedem kluczowych obszarów działań

1. Podnoszenie świadomości społecznej

◦ edukacja społeczna,

◦ przeciwdziałanie stygmatyzacji,

◦ promowanie przestrzeni przyjaznej osobom chorym.

2. Zmniejszanie ryzyka zachorowania

◦ promocja zdrowego stylu życia,

◦ działania profilaktyczne,

◦ upowszechnianie wiedzy o czynnikach ryzyka.

3. Wsparcie wczesnej diagnostyki

◦ wdrożenie narzędzi diagnostycznych,

◦ szkolenia dla personelu medycznego,

◦ poprawa dostępu do specjalistycznej diagnostyki.

4. Leczenie, opieka i wsparcie

◦ rozwój opieki dziennej i domowej,

◦ ochrona praw pacjenta,

◦ wspieranie samodzielnego podejmowania decyzji.

5. Wsparcie dla opiekunów

◦ pomoc psychologiczna i informacyjna,

◦ opieka wytchnieniowa,

◦ szkolenia i grupy wsparcia.

6. Budowanie systemów gromadzenia danych

◦ monitoring i analiza danych epidemiologicznych,

◦ poprawa dostępu do wiarygodnych statystyk.

7. Badania naukowe i innowacje

◦ wsparcie badań nad nowymi terapiami,

◦ rozwój technologii wspierających opiekę nad chorymi.

Pielęgniarki, jako osoby bezpośrednio zaangażowane w codzienną opiekę nad osobami z otępieniem, mają unikalną perspektywę i praktyczną wiedzę, która może przyczynić się do stworzenia efektywnego systemu wsparcia. Udział środowiska pielęgniarskiego w konsultacjach publicznych może przełożyć się na realne zmiany w organizacji opieki oraz poprawę warunków pracy i szkolenia kadr.

Ministerstwo Zdrowia zaprasza do zgłaszania uwag wszystkie osoby i instytucje zainteresowane problematyką chorób otępiennych.

Termin zgłaszania uwag upływa 23 lipca 2025 r.

Więcej informacji o projekcie i formularz konsultacyjny można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.